MAJKÓW

W okresie międzywojennym była to wieś podkaliska, której właścicielami byli posiadacze ziemscy - Karszniccy. Obecnie Majków stanowi dzielnicę mieszkalną Kalisza o zabudowie przeważnie jednorodzinnej, często określanej jako dzielnica willowa.

Majków ma bardzo bogatą przeszłość historyczną, starszą niż państwowość polska, bo tereny te były już zamieszkane w młodszej epoce kamienia. Jako dzielnica wojewódzkiego miasta Kalisza posiada prawidłowo rozbudowaną infrastrukturę, tj. urządzenia, obiekty i instytucje usługowo - komunalne niezbędne do funkcjonowania dzielnicy pod kątem bytowym i socjalnym.

PREHISTORIA

Kalisz szczycący się mianem najodleglejszej w historii Polski metryki pisanej, jaką stanowi zapis w "Zarysie geografii" Klaudiusza Ptolomeusza z II połowy II wieku po Chrystusie (dzieło przechowywane w Bibliotece Watykańskiej), w owym czasie jako Calisia był zespołem osad położonych wzdłuż pradoliny rzeki Prosny. Jedną z tych osad, zlokalizowanych na skarpie rzeki Prosny była praosada na terenie dzisiejszego Majkowa. Świadczą o tym wykopaliska i odkrycia archeologiczne sięgające okresu neolitu, a więc skromnie licząc z okresu ponad 2000 lat p.n.e. Można śmiało stwierdzić, że dzisiejszy Majków leżał na słynnym szlaku bursztynowym, przebiegającym przez nasz teren na przełomie er.

Do najciekawszych odkryć archeologicznych uzasadniających powyższe twierdzenia należą ślady kultury ceramiki wstęgowej kłutej, znalezione na terenie Warszówki koło Majkowa w postaci dwóch naczyń glinianych stanowiących wyposażenie grobu. Jedno z tych naczyń znajduje się jako eksponat w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi. Ma ono kształt pucharu na pustej nóżce z charakterystycznym, kłutym ornamentem. Znalezisko to odkryto w 1931 roku.

W samym Majkowie archeolodzy odnaleźli trzy przęśliki i bliżej nieokreślone od strony użytkowej przedmioty kamienne. Wśród znalezisk z terenu Majkowa wymienić należy również grociki kamienne do strzał zwane grocikami sercowatymi. Z tego samego okresu znaleziono wiele narzędzi, półwytworów i odpadków kamiennych o mało charakterystycznych cechach.

W okolicy cmentarza zwanego dzisiaj wojskowym i na samym cmentarzu odkryto w okresie międzywojennym, jak również przed I wojną światową szeregu grobów ciałopalnych wyposażonych w ceramikę kultową i liczne przedmioty z brązu. W wyniku badań powierzchniowych z okresu kultury łużyckiej odkryto cmentarzysko, na którym znaleziono ułamki naczyń i spalone kości ludzkie.

W okresie halsztackim rozwinęła się na tym terenie nowa kultura (a w przypadku Majkowa w końcowym jego okresie) tzw. Kultura pomorska pochowu popielnic z kośćmi zmarłych. Znaleziono tutaj groby skrzynkowe czyli komory grobowe budowane z płasko łupanych głazów narzutowych. Groby te wyposażono w liczne dary: kubki, misy, dzbany i często żelazne ozdoby.

Podobnie jak na terenie dzisiejszego Majkowa, tak też na dużej długości pradoliny Prosny archeolodzy zgromadzili pokaźny materiał dowodowy o bardzo dawnym osadnictwie plemiennym, m. in. W okolicach dzisiejszego Pruszkowa, Warszówki, Zagórzyna, Wesółek itd.

HISTORIA NAJNOWSZA

Na planie miasta z 1785 roku sporządzonego wg mapy Politalskiego ślad wsi Majków znajdujemy w postaci ukazanego rozgałęzienia dróg prowadzących do Majkowa i Kokanina.

Z Kalisza wiódł trakt przez Przedmieście Toruńskie i dzielnicę zwaną Gliniankami. Jedyny punkt naniesiony na mapę to karczma w Majkowie i kilka zabudowań wiejskich. Na planie wykonanym przez geometrę Ottomara Wolle w 1878 roku wieś Majków zlokalizowana jest już na północ od Przedmieścia Toruńskiego i Przedmieścia Chmielnik. Niezmiennie, uporczywie geometrzy nanoszą w tym samym miejscu karczmę majkowską. Jakie to musiało być wówczas ważne miejsce, że stanowiło niemalże punkt topograficzny. Minęły stulecia, a karczma funkcjonuje po dziś dzień pod nazwą: "Bar Podmiejski", ściągając pijaczków niemal z całego Kalisza.

W okresie międzywojennym Majków słynął ze stosowanych tutaj postępowych metod agrarnych. Ukształtowanie terenu sprzyjało uprawom winorośli i sadownictwu. Znane były tutaj sady morelowe i brzoskwiniowe. O tym fakcie teraz tylko przypominają nazwy ulic: Morelowa, Poziomkowa, Malinowa.

Łęgi majkowskie wykorzystywane były przed II wojną światową jako poligony ćwiczebne 25 pułku artylerii lekkiej - często dawano popisy sprawności wojskowej dla ludności cywilnej z okazji świąt państwowych. Podobnie banderia konna dziedzica Karsznickiego uświetniała rocznice i z tej okazji organizowane pochody.

Sam dziedzic Majkowa Piotr Fortunat Karsznicki, jako przedstawiciel kaliskiego ziemiaństwa został upamiętniony na słynnej polichromii Włodzimierza Tetmajera z 1909 roku zdobiącej kaplicę Matki Bożej Pocieszenia w kościele p.w. św. Mikołaja w Kaliszu. Podobnie utrwalił sołtysa z Majkowa Józefa Bilińskiego i wieśniaka z wieśniaczką będących również mieszkańcami Majkowa (ks. Jan Sobczyński, który zamówił u Tetmajera polichromię, wyraźnie tego szczegółu nie objaśnił.

Grobowiec rodzinny Karsznickich znajduje się na katolickim cmentarzu miejskim przy ul. Górnośląskiej i zlokalizowany jest w jego najstarszej części, tj. w sektorze znajdującym się w pobliżu oparkowania od strony cmentarza ewangelickiego.

Z dawnego majątku ziemskiego Karsznickich w Majkowie, po dokonaniu podziału na parcele budownictwa jednorodzinnego, pozostały tylko fragmenty zabudowań dworskich, m.in. dwór, spichlerz murowany i park dworski.

Fragment kroniki parafialnej spisanej przez Ks. Prałata Pawła Kodłubaja.